طرح سراسری تجمیع سیستمی با استفاده از شابک

طرح سراسری «تجمیع سیستمی با استفاده از شابک» اجرا می شود

معاون توسعه کتابخانه‌ها و ترویج کتاب‌خوانی نهاد از اجرای طرح سراسری «تجمیع سیستمی با استفاده از شابک» در راستای توسعه خدمات کتابخانه‌ ای، خبر داد.

تاریخ انتشار: ٧ / ۵ /١٣٩٨

به گزارش روابط عمومی و امور بین الملل نهاد کتابخانه های عمومی کشور، مهدی رمضانی، معاون توسعه کتابخانه‌ها و ترویج کتاب‌خوانی نهاد از اجرای طرح سراسری «تجمیع سیستمی با استفاده از شابک» خبر داد و گفت: اجرای طرح «تجمیع سیستمی با استفاده از شابک» روشی برای رفع مشکل رکوردهای تکراری در سامانه مدیریت است. برآوردهای اولیه نشان می‌دهد با اجرای این طرح، نزدیک به ۷۰ درصد رکوردها در سامانه مدیریت اصلاح و یکپارچه‌سازی خواهد شد.

معاون توسعه کتابخانه‌ها و کتاب‌خوانی از جمله اهداف اجرای طرح سراسری شابک را تسریع در روند ایجاد شبکه فهرستگان عمومی کشور به‌منظور توسعه خدمات زیربنایی کتابخانه به اعضا و مراجعان از قبیل امانت بین‌کتابخانه‌ای، تحویل مدرک، خدمات اشاعه اطلاعات گزیده و ... دانست و گفت: اجرای این طرح در نهایت به بهبود و ارتقای کیفی خدمات کتابخانه‌های عمومی کشور در سطح کلان منجر خواهد شد.

رمضانی تصریح کرد: مطابق برنامه‌ریزی انجام شده، اجرای طرح شابک نیمه اول مردادماه در کتابخانه‌های عمومی آغاز خواهد شد. مدت‌زمان لازم برای اجرای  طرح در هر کتابخانه، برحسب تعداد رکوردهای در نظر گرفته شده، متفاوت خواهد بود.

وی در خصوص روند اجرای طرح گفت: با همکاری دو اداره کل امور کتابخانه‌ها و فناوری اطلاعات، سازوکاری در سامانه مدیریت برای این منظور تدارک دیده شد. در مرحله نخست، فهرستی از کتاب‌های هر کتابخانه متناسب با تعداد کتابداران آن، ارائه می‌شود تا همکاران کتابدار، نسبت به ورود اطلاعات شابک کتاب‌ها در سامانه مدیریت اقدام کنند. در این مرحله، شماره شابک هر رکورد توسط سه کتابخانه، مورد بررسی و راستی آزمایی قرار خواهد گرفت و در صورت وجود شماره شابک معتبر برای آن رکورد، توسط سیستم، تجمیع و یکپارچه‌سازی می‌شود.

رمضانی از ارائه محتوا و راهنمای آموزشی از طریق سامانه مدیریت سامان و تشکیل تیم پشتیبانی در اداره کل امور کتابخانه‌ها و فناوری اطلاعات برای پاسخگویی به سوالات کتابداران خبر داد و گفت: همکاری و همراهی کتابداران و توجه و دقت لازم در روند ورود اطلاعات شابک کتاب‌ها کیفیت و اثربخشی اجرای این فرایند را تضمین خواهد کرد.

وی ضمن اشاره به نقش کتابداران در ایجاد، توسعه و ارتقای خدمات کتابخانه‌ای، بیان کرد: کتابداران از جنبه‌های منفی و اثرات زیان‌بار رکوردهای تکراری و اطلاعات کتابشناسی پراکنده، نامرتبط و غیر صحیح در سامانه مدیریت آگاهی دارند. طی سال‌های اخیر، تلاش‌هایی برای رفع این مشکل انجام‌شده که از آن جمله می‌توان به ارتقای نرم‌افزار سامان با همکاری اداره کل امور کتابخانه ها و اداره کل فناوری اطلاعات، تدوین سازوکار فهرست‌نویسی متمرکز در مجموعه ستاد و برخی از استان‌ها، اعمال محدودیت در فرایند فهرست‌نویسی منابع و یکپارچه‌سازی رکوردها و کتب پرطرفدار و نورسیده و فهرست‌های ویژه اشاره کرد.

معاون توسعه کتابخانه‌ها و کتاب‌خوانی ادامه داد: وجود اطلاعات کتابشناختی دقیق و صحیح در شبکه گسترده و وسیع کتابخانه‌های عمومی نهادی با بیش از ۲۵۰۰ کتابخانه عمومی، یکی از مؤلفه‌های مهم و اساسی در تعریف و توسعه خدمات متنوع کتابخانه‌ای است. ارائه خدماتی چون امکان جستجوی سریع و دقیق اطلاعات کتاب‌ها و منابع برای اعضا و کاربران، امکان ارائه خدمات در قالب امانت بین‌کتابخانه‌ای و سراسری، ارائه انواع خدمات تخصصی از قبیل تحویل مدرک و اشاعه اطلاعات گزیده، توسعه نرم‌افزاری و فرایندی کتابخانه‌های عمومی، مجموعه‌سازی دقیق و مرتبط با نیازهای مخاطبان، ایجاد شبکه توزیع دقیق و به روز و منظم کتاب در کتابخانه‌های عمومی و نیازسنجی منابع موردنیاز، مطلوب و پرطرفدار اعضا، همگی مستلزم وجود زیرساختی قوی و نظام‌مند با عنوان کتابشناسی کتابخانه‌های عمومی و در مقیاسی جامع، «فهرستگان کتابخانه‌های عمومی» کشور است. این مسئله در قوانین و اصول بنیادین حرفه کتابداری از جمله در قوانین پنج‌گانه رانگاناتان مورد تأکید قرارگرفته است. صرفه‌جویی در وقت خوانندگان و مراجعان، امکان دستیابی خواننده به کتب موردنیاز و به‌روزرسانی اطلاعات کتابشناسی منابع موجود در نرم‌افزار سامان، از جمله اصولی است که شالوده و اساس خدمات کتابخانه‌ای را شکل داده است.